ตัวบ่งชี้ที่ 3.2 การส่งเสริมและพัฒนานักศึกษา

3.2.1 การควบคุมดูแลให้คำปรึกษาวิชาการและแนะแนวแก่นักศึกษาปริญญาตรี
ระบบและกลไกการให้คำปรึกษา
   สำหรับระบบและกลไกการให้คำปรึกษาจากเดิมปีการศึกษา 2562 เป็นระบบและกลไกที่อ้างอิงจากระดับคณะ เมื่อหลักสูตรได้ผ่านการประเมินคุณภาพการศึกษาแล้ว พบว่าควรมีการปรับระบบและกลไก ซึ่งจัดทำขึ้นโดยหลักสูตรเอง ดังนี้

มีการนำระบบกลไกไปสู่การปฏิบัติ/ดำเนินงานดังนี้

• การวางแผนการดำเนินงาน (Plan) หลักสูตรดำเนินงานตามระบบและกลไกข้างต้น โดยเริ่มจากขั้นตอนแรกของระบบและกลไก คือ การวางแผน ดังนี้
  (1) ทบทวนเกณฑ์พิจารณาแต่งตั้งอาจารย์ที่ปรึกษา การจัดระบบการดูแลนักศึกษาของอาจารย์ในหลักสูตรเพื่อทำหน้าที่อาจารย์ที่ปรึกษาในปี 2562 ที่ผ่านมา ใช้ระบบหมุนเวียน กล่าวคือ อาจารย์ทุกคนต้องมีนักศึกษาอย่างน้อย 1 หมู่เรียนอยู่ในความดูแลเป็นที่ปรึกษาหลัก หากอาจารย์คนใดที่นักศึกษาในความดูแลใกล้สำเร็จการศึกษา จะต้องพิจารณาอาจารย์ท่านนั้นก่อน เนื่องจากท่านที่เหลือยังมีนักศึกษาอยู่ในระบบ สำหรับการใช้ระบบการจัดอาจารย์ที่ปรึกษาในลักษณะนี้จากที่อาจารย์ในหลักสูตรหารือกันแล้วมีมติให้ใช้ระบบหมุนเวียนต่อไป ดังนั้น ในปีการศึกษา 2563 จึงใช้ระบบเดิม
  (2) ทบทวนความพึงพอใจของนักศึกษาและอาจารย์ที่ปรึกษา ในปีการศึกษา 2562 ที่ผ่านมา หลักสูตรได้จัดทำแบบประเมินการให้คำปรึกษา เพื่อสอบถามความคิดเห็นของนักศึกษาที่มีต่ออาจารย์ที่ปรึกษา ผลการประเมินอยู่ใจระดับมาก (ค่าเฉลี่ย 4.38) เนื่องจากอาจารย์ในหลักสูตรให้ความใส่ใจแก่นักศึกษา และพยายามเพิ่มช่องทางการการให้คำปรึกษา
  (3) ทบทวนแนวปฏิบัติของอาจารย์ที่ปรึกษา ในปีการศึกษา 2562 ที่ผ่านมา ใช้แนวปฏิบัติอ้างอิงจากคู่มืออาจารย์ที่ปรึกษาของคณะฯ

ซึ่งข้อมูลบางอย่างไม่เป็นปัจจุบัน ดังนั้น ในปี 2563 หลักสูตรจึงจะปรับปรุงแนวปฏิบัติให้เป็นปัจจุบัน และเพิ่มแนวปฏิบัติในการจัดการความเสี่ยงด้านนักศึกษา เช่น นักเรียนศึกษามีผลการเรียนต่ำ มีความเสี่ยงที่จะออกกลางคัน หรือสำเร็จการศึกษาช้า เป็นต้น
   (4) ทบทวนเนื้อหา กิจกรรม และระยะเวลาในการให้คำปรึกษาในปี 2562 ที่ผ่านมา จากการสัมภาษณ์นักศึกษาและผลการประเมินความพึงพอใจในการให้คำปรึกษาพบว่า อยู่ในระดับมาก (ค่าเฉลี่ย 4.38) อาจารย์ที่ปรึกษาสามารถให้คำปรึกษาและช่วยหาวิธีการแก้ไขปัญหาได้ดีในเรื่องต่างๆ เช่น การลงทะเบียนเรียน การปรับตัวหากพบว่าผลการเรียนต่ำ ความเสี่ยงที่จะออกกลางคัน การสำเร็จการศึกษาล่าช้า การแก้ I แก้ E เป็นต้น
   (5) ทบทวนการมีส่วนร่วมของอาจารย์ในหลักสูตร ในปีการศึกษา 2562 ที่ผ่านมา พบว่าอาจารย์ในหลักสูตรมีส่วนร่วมในการให้คำปรึกษาแก่นักศึกษาเป็นอย่างดี

• การนำไปสู่การปฏิบัติ (Do)

   ประธานสาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์ ได้มีการนำผลจากการประชุมร่วมกับคณะมาแจ้งรายละเอียดบทบาทและหน้าที่ของอาจารย์ที่ปรึกษาให้อาจารย์ประจำหลักสูตร อาทิ การพัฒนาศักยภาพทางการเรียน การลงทะเบียนเรียน การแก้ไขผลการเรียน I และผลการเรียน E การใช้ชีวิตที่มีคุณภาพการร่วมกิจกรรม การแต่งกาย การปรับตัว การปฏิบัติตามกฎระเบียบ และการพัฒนาบุคลิกภาพ โดยกำหนดกิจกรรมพบอาจารย์ที่ปรึกษาทุกภาคการศึกษาในคาบโฮมรูม โดยอาจารย์จะได้รับ “คู่มืออาจารย์ที่ปรึกษา” จากคณะฯ เพื่อใช้เป็นแนวทางในการพบปะนักศึกษาในคาบโฮมรูม นอกจากนี้ ทางมหาวิทยาลัยยังได้มี “คู่มือนักศึกษา” ให้กับคณาจารย์ทุกท่าน ใช้อ่านประกอบการให้คำปรึกษาในเรื่องต่างๆ ข้างต้น
   ผลจากการทบทวนด้านต่างๆ ในขั้นตอนการวางแผนดำเนินงานการให้คำปรึกษาของหลักสูตร ได้ดำเนินการตามแผนที่วางไว้ คือ คณาจารย์ในหลักสูตรเพิ่มช่องทางการให้คำปรึกษาผ่านทางไลน์กลุ่มห้องไลน์และเฟซบุ๊คส่วนตัว ทั้งในเวลาและนอกเวลาราชการได้ และจัดให้มีอาจารย์ที่ปรึกษาร่วมสำหรับนักศึกษาแต่ละหมู่เรียนเช่น ผศ.ดร.ธัญวรัตน์ แจ่มใจ เป็นที่ปรึกษารวมกับ รศ.ดร. เอกพงษ์ วงษ์คำจันทร์ เป็นต้น  

• การติดตามและตรวจสอบผลการดำเนินงาน (Check)

   หลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรบัณฑิต ได้ดำเนินการกำกับติดตามการดำเนินงานการให้คำปรึกษาจากการดำเนินงานที่ผ่านมาพบว่า นักศึกษาสามารถขอคำปรึกษาอาจารย์ได้สะดวกขึ้นเนื่องจากมีช่องทางการให้คำปรึกษาหลายช่องทางและสามารถปรึกษาทั้งในและนอกเวลาราชการได้ผ่านทาง Social Network

• การทบทวน/ปรับปรุง (Act)

   หลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรบัณฑิต ได้มีการนำผลการให้คำปรึกษาแก่นักศึกษา มาตรวจสอบ  ทบทวนเพื่อปรับปรุงแก้ไข และนำไปใช้ในครั้งต่อไปดังนี้

         (1) ความพึงพอใจของนักศึกษาและอาจารย์ : นักศึกษามีความพึงพอใจในระดับดี
         (2) ทบทวนเนื้อหา กิจกรรม : การดำเนินการให้คำปรึกษามีความเหมาะสม
         (3) ระยะเวลาให้คำปรึกษา : นักศึกษาสามารถเข้าพบอาจารย์ที่ปรึกษาผ่านทางช่องทางต่างๆได้
         (4) การมีส่วนร่วมของอาจารย์ประจำหลักสูตร : อาจารย์ในสาขาวิชาสามารถให้คำปรึกษาได้ทุกคน

• การประเมินกระบวนการ

  จากการดำเนินขั้นตอนการให้คำปรึกษา ในปีการศึกษา 2563 หลักสูตรฯ ได้ดำเนินการประเมินกระบวนการดังนี้

          (1) คณะจัดประชุมชี้แจงนโยบายแนวทางในการให้คำปรึกษาด้านวิชาการและแนะแนวแก่นักศึกษา : มีความเหมาะสม
          (2) กำหนดตารางเวลาให้คำปรึกษาและช่องทางการให้คำปรึกษา : มีความเหมาะสม
          (3) อาจารย์ให้คำปรึกษา : มีความเหมาะสม
          (4) จัดทำบันทึกการปฏิบัติงานอาจารย์ที่ปรึกษา : มีความเหมาะสม
          (5) นักศึกษาประเมินอาจารย์ : มีความเหมาะสม
          (6) สาขาวิชาประเมินและสรุปผลการให้คำปรึกษา : มีความเหมาะสม
          (7) สาขาวิชาพิจารณาและปรับปรุงกระบวนการให้คำปรึกษา : มีความเหมาะสม

   ซึ่งผลการประเมินอยู่ใจระดับมาก (ค่าเฉลี่ย 4.38) ซึ่งมีผลความพึงพอใจเพิ่มขึ้น เนื่องจากได้มีการเพิ่มช่องทางการให้คำปรึกษาหลายช่องทางไม่ว่าจะเป็นการเข้าพบที่ห้องพักอาจารย์ประจำสาขาตามตารางการให้คำปรึกษา ทางโทรศัพท์ ทาง
เฟซบุ๊ก ทางไลน์กลุ่ม อย่างไรก็ตาม ปัญหาที่พบเพิ่มเติมคือหากเป็นการขอคำปรึกษานอกเวลาราชการ นักศึกษาติดต่ออาจารย์ที่ปรึกษาไม่ได้ ดังนั้น คณาจารย์ในหลักสูตรจึงควรให้คำปรึกษาทาง Social Network นอกเวลาราชการได้ และควรมีอาจารย์ที่ปรึกษาร่วม

• การปรับปรุง/พัฒนากระบวนการจากผลการประเมิน

   จากผลการประเมินในข้อ 3 กระบวนการมีความเหมาะสม จึงไม่ได้มีการปรับปรุงกระบวนการ ยังคงดำเนินการตามกระบวนการเดิม ดังนี้

   (1)  คณะฯ จัดประชุมชี้แจงนโยบายและแนวทางในการให้คำปรึกษาด้านวิชาการและแนะแนวแก่นักศึกษา
   (2) สาขาวิชาทำตารางการให้คำปรึกษาและช่องทางให้คำปรึกษานำเสนอคณะฯ
   (3)  อาจารย์ให้คำปรึกษาแก่นักศึกษา
   (4)  อาจารย์ที่ปรึกษาจัดทำบันทึกการปฏิบัติงานของอาจารย์ที่ปรึกษา
   (5)  นักศึกษาประเมินอาจารย์
   (6)  สาขาวิชาประเมินและสรุปผลการให้คำปรึกษา
   (7)  สาขาวิชาพิจารณาและปรับปรุงกระบวนการให้คำปรึกษา

• มีการปรับปรุงเห็นชัดเจนเป็นรูปธรรม

  ผลการดำเนินงานในปีการศึกษา 2563 มีดังนี้
   1) นักศึกษาสร้างกลุ่มใน Facebook และ LINE สำหรับนักศึกษาแต่ละหมู่เรียนเพื่อเป็นช่องทางการขอคำปรึกษา
   2) อาจารย์ที่ปรึกษาเปิดโอกาสให้นักศึกษาสามารถปรึกษาได้ในเวลาและนอกเวลาราชการ โดยอาจารย์ที่ปรึกษาให้นักศึกษาแอดไลน์และเบอร์โทรส่วนตัวเพื่อเป็นช่องทางในการให้คำปรึกษา
   3) อาจารย์ที่ปรึกษาเปิดโอกาสให้นักศึกษาสามารถปรึกษาได้นอกเวลาราชการผ่านช่องทาง facebook ส่วนตัวของอาจารย์, facebook กลุ่มหมู่เรียน, LINE ส่วนตัวของอาจารย์, LINE กลุ่มนักศึกษา ทางโทรศัพท์มือถือ
   4) มีบอร์ดประชาสัมพันธ์หน้าห้องพักอาจารย์เพื่อแจ้งข้อมูลข่าวสารเพิ่มเติมนอกเหนือจาก Facebook และ LINE

   โดยผลการวิเคราะห์ข้อมูลแบบประเมินอาจารย์ที่ปรึกษาในปีการศึกษา 2563 ประกอบด้วย 5 ประเด็น ที่ค่าเฉลี่ย 4.38 อยู่ในระดับมาก    

3.2.2 การส่งเสริมการพัฒนาศักยภาพนักศึกษาตามแนวการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21

ระบบและกลไก
     ในปีการศึกษา 2563 หลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรบัณฑิตได้มีการประชุมในประเด็นการพัฒนาศักยภาพนักศึกษาและการเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 โดยได้มีการกำหนดผู้รับผิดชอบในการดำเนินนงานอย่างเป็นระบบ ดังนี้

• หลักสูตรฯ ได้มีการสำรวจความต้องการของนักศึกษาในการจัดกิจกรรม
• หลักสูตรฯ ร่วมกันจัดทำแผนกิจกรรมการพัฒนาศักยภาพนักศึกษาตามแนวการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21
• หลักสูตรฯ ดำเนินการจัดกิจกรรมตามแผนการพัฒนานักศึกษาตามแนวการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21
• หลักสูตรฯ ประชุมคณะกรรมการบริหารหลักสูตรเพื่อสรุป และทบทวนผลการจัดกิจกรรมเพื่อวางแผนในปีการศึกษาถัดไป

การนำไปปฏิบัติ
   หลักสูตรฯ ได้มีการประชุมคณะกรรมการบริหารหลักสูตรเพื่อพิจารณาเกี่ยวกับการพัฒนานักศึกษาและทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ประจำปีการศึกษา 2563 ซึ่งได้มีการสำรวจความต้องการของนักศึกษาในการพัฒนานักศึกษาและทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 จากนั้นได้มีการรายงานต่อที่ประชุมคณะกรรมการบริหารหลักสูตร ทั้งนี้ได้มีการมอบหมายให้  ผศ.ปรารถนา มะลิไทย และ ผศ. ดร.อลงกต แผนสนิท เป็นผู้รับผิดชอบ และได้มีการดำเนินการสำรวจความต้องการในการพัฒนาทักษะดังกล่าว ซึ่งผลจากการสำรวจพบว่า นักศึกษาต้องการพัฒนาทักษะด้านเสริมสร้างทักษะการใช้กลยุทธ์ทางด้านการบริหารงานภาครัฐ ด้านการพัฒนาทักษะชีวิตและอาชีพ และทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล โดยหลักสูตรได้รับความอนุเคราะห์จากที่ทำการปกครองอำเภออุทุมพรพิสัย โดยนายสุกิจ เหลืองสกุลไทย นายอำเภออุทุมพรพิสัย ได้มาบรรยายให้ความรู้สำหรับนักศึกษาเกี่ยวกับประเด็น
“กลยุทธ์ทางด้านการบริหารงานภาครัฐ ทักษะการใช้ชีวิตหลังการสำเร็จการศึกษา ทักษะการเข้าสังคม นอกจากนี้ ผศ.ดร. อลงกต แผนสนิท ยังได้มีการให้ความรู้นักศึกษาเกี่ยวกับสารสนเทศสำหรับนักบริหาร” ซึ่งจะเป็นการเรียนรู้เพื่อสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการสืบค้นข้อมูล รวมทั้งการใช้โปรแกรมสำเร็จรูปในหน่วยงานภาครัฐ เช่น GFMIS เป็นต้น
  นอกจากนี้หลักสูตรฯ ได้มีการประชุมคณะกรรมการบริหารหลักสูตรเกี่ยวกับประเด็น “โครงการพัฒนาศักยภาพนักศึกษาและการศึกษาดูงาน ประจำปีการศึกษา 2563” จากการได้สอบถามความต้องการของนักศึกษาเกี่ยวกับสถานประกอบการที่ต้องการไปศึกษาดูงานพบว่า นักศึกษามีความต้องการไปศึกษาดูงาน บริษัท ปตท. จำกัด (โรงแยกก๊าซ) จังหวัดระยอง และโรงไฟฟ้าลำตะคองชลภาวัฒนา จังหวัดนครราชสีมา โดยได้ดำเนินการติดต่อเพื่อขอความอนุเคราะห์ศึกษาดูงานระหว่างวันที่ 19 -21 ธันวาคม 2563 แต่เนื่องจากสถานการณ์โรคระบาดไวรัสโคโรนา (COVID-19)ทำให้หลักสูตรฯ ไม่สามารถนำนักศึกษาไปศึกษาดูงานได้ จึงได้มีการจัดกิจกรรมเพื่อการพัฒนาศักยภาพนักศึกษาด้านการการสอนออนไลน์ด้วย Google Classroom และ Zoom

การนำทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 มาใช้ในการจัดการเรียนการสอนในรายวิชา
   ในปีการศึกษา 2563 หลักสูตรฯ ได้มีการนำทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ซึ่งประกอบด้วย วิชาหลัก ทักษะชีวิตและอาชีพ ทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรม และทักษะสารเสนเทศสื่อเทคโนโลยีสารสนเทศ มาใช้ในการจัดการเรียนการสอนดังนี้

การนำทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 มาใช้ในการจัดการเรียนการสอนในการทำกิจกรรมหรือโครงการต่างๆ

การประเมินระบบและกลไกการการพัฒนาศักยภาพนักศึกษาตามแนวการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21
    เมื่อสิ้นภาคการศึกษาที่ 1/2563 หลักสูตรฯ ได้มีการดำเนินการเพิ่มกิจกรรมการพัฒนาศักยภาพนักศึกษา และได้มีการนำข้อมูลจากนักศึกษาเสนอต่อที่ประชุมคณะกรรมการบริหารหลักสูตรฯ เพื่อนำปสู่การวิเคราะห์และจัดกลุ่มความต้องการของนักศึกษาที่มีความต้องการใกล้เคียงกัน ซึ่งมติจากที่ประชุมสรุปได้ว่านักศึกษาใความต้องการในการพัฒนาศักยภาพด้านการเขียนหนังสือราชการ ระเบียบงารสารบรรณ/โปรแกรมสำเร็จรูปที่ใช้ในการบริหารสำนักงานภาครัฐ
เพื่อนำไปใช้ประกอบการสมัครหรือการทำงานหลังสำเร็จการศึกษา
   ในภาคการศึกษา 2/2563 หลักสูตรฯ ได้มีการจัดกิจกรรมโครงการพัฒนาศักยภาพนักศึกษา “การเขียนหนังสือหนังราชการและการใช้โปรแกรมในสำนักงานภาครัฐ” โดยมีวิทยากรที่มีความเชี่ยวชาญมาบรรยายให้ความรู้ ซึ่งกิจกรรมโครงการดังกล่าวเป็นการพัฒนาทักษะชีวิตและอาชีพ รรวมทั้งเป็นทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมอีกด้วย